Fahiş fiyat ve Stokçulukla mücadelede cezaların arttırılması çözüm olur mu?
Fahiş fiyatlar gündemimizi uzun zamandır meşgul ediyor. Fahiş fiyatların önüne geçilmesi ve stokçuluğun önlenmesi için kamu otoritesi tarafından birtakım tedbirler getirilmek için çalışmalar yapılıyor. Bu çalışmalardan somutlaşan yasal düzenleme olan Türk Ticaret Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 23 Mayıs’ta TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Yasal düzenleme 29 Mayıs tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş oldu.
Yasayla, perakende ticaretin düzenlenmesi hakkında kanunda yapılan düzenlemeyle, bir mal veya hizmetin satış fiyatında üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler kaynaklı fahiş artış yapılaması halinde, her bir aykırılık için 100 bin TL’den 1 milyon TL’ye kadar idari para cezası uygulanması hüküm altına alındı. Bu işletmelerin piyasada darlık yaratıcı, piyasa dengesini ve serbest rekabeti bozucu, tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerinde her bir aykırılık için 1 milyon TL’den 12 milyon TL’ye kadar ceza verilebilecek.
İdari Para Cezaları yükseltilmesi
Fırsatçılara ve vurgunculara karşı çıkartılan bu düzenleme olumlu bir gelişme. Bu düzenleme yeterli olmamakla birlikte Fahiş fiyat ve stokçulukla ilgili cezaların arttırılması ile fırsatçılarla mücadelede önemli bir adım atılmış oldu. Tüketici Konfederasyonu olarak beklentilerimizi daha önce açıklamıştık. Kesilecek idari para cezalarının ciro ve büyüklük esasına göre kesilmesi gerekirdi. Örneğin 1 milyon lira idari para cezası bir bakkal market için yıkıcı olabilecekken, 10 binin üstünde şubesi olan zincir market için hiçbir şeydir.
Cezalar yükseltilse de bunun diğer tedbirlerle desteklenmemesi halinde (ifşa, kapatma, hapis cezası, tavsiye edilen satış fiyatı, dijital takip sistemi, hal yasası, perakende yasası gibi) yeterli olmayacağı ve fahiş fiyat ve stokçuluğu sona erdirmeyeceği kanaatindeyiz.
Tüketici nereye şikayet edebilir?
Tüketiciler fahiş fiyat yada stokçuluk olduğunu düşündüğü durumlarda Ticaret Bakanlığımızın bünyesindeki 7/24 hizmet veren Alo 175 tüketici hattından şikayette bulunabilecekleri gibi e devlet uygulamaları üzerinden Haksız Fiyat Değerlendirme Kuruluna da şikayette bulunabilirler.
Av. İbrahim Güllü
TÜKONFED Başkan Vekili