Kişilerin Malları Üzerinde Usulsüz Tasarruf Suçu

KİŞİLERİN MALLARI ÜZERİNDE USULSÜZ TASARRUF SUÇU

Kişilerin Malları Üzerinde Usulsüz Tasarruf Suçu, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu 261.maddesinde düzenlenmiştir. Maddeye göre;

“İlgili kanunlarda belirlenen koşullara aykırı olduğunu bilerek, kişilerin taşınır veya taşınmaz malları üzerinde, karşılık ödenmek suretiyle de olsa, zorla tasarrufta bulunan kamu görevlisi, fiil daha ağır cezayı gerektiren bir suç oluşturmadığı takdirde, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”

SUÇUN UNSURLARI

Madde metninde suç tanımı, kamu görevlilerinin maddede gösterilen fiilleri icra suretiyle kişilerin taşınır veya taşınmaz malları üzerindeki tasarruf haklarını ortadan kaldırmaları veya sınırlandırmaları olarak tanımlanmaktadır. Madde, aynı zamanda kamulaştırma hususundaki kurallara uymadan kişilerin mallarına el konulmasını da cezalandırmaktadır.

Söz konusu suç, tamamlayıcı ve tali unsur olarak tanımlanmaktadır. Yani suçun faili bu suçla birlikte daha ağır cezalandırmayı gerektiren başka bir suç daha işlemişse bu suçtan; daha ağır bir cezayı gerektirmiyorsa kişilerin malları üzerinde usulsüz tasarruf suçundan cezalandırılacaktır.

Suçun faili kamu görevlisidir. Kamu görevlisi dışında söz konusu eylemin gerçekleşmesi bu suçun vuku bulmasına sebebiyet vermeyecektir. Kamu görevlisi “kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişi” olarak tanımlanmıştır.

Polis, belediye başkanı, bilirkişi, kaymakam, muhtar vb. kişiler kamu görevlisine örnek olarak verilebilir.

ADLİ PARA CEZASI, ERTELEME VE HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI

Adli para cezası, işlenen bir suça karşılık hapis cezasıyla birlikte veya tek başına uygulanabilen bir yaptırım türüdür. Kişilerin malları üzerinde usulsüz tasarruf suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası 1 yıl veya altında olduğunda adli para cezasına çevrilebilir.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi içerisinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması davanın düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Kişilerin malları üzerinde usulsüz tasarruf suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası 2 yıl veya altında olduğundan hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilmesi mümkündür.

Erteleme, mahkeme tarafından belirlenen cezanın cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Kişilerin malları üzerinde usulsüz tasarruf suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası 2 yıl veya altında olduğundan hakkında cezanın ertelenmesi kararı verilmesi mümkündür.

SUÇUN ŞİKAYET SÜRESİ VE ZAMANAŞIMI

Kişilerin Malları Üzerinde Usulsüz Tasarruf Suçu, şikâyete bağlı suçlardan olmadığından resen araştırılır. Şikâyete bağlı olmaması sebebiyle 6 aylık şikayet süresi burada oluşmayacaktır. Bu sebeple şikayetten vazgeçme durumu da kamu davasının düşmesini sağlamayacaktır.

Dava zaman aşımı ise 8 yıldır. Suç, bu süre içerisinde her zaman soruşturulabilir, fakat bu süre geçtiği anda artık suçla ilgili zamanaşımı gerçekleşmiş olacağından, soruşturma yürütülmesi mümkün olmayacaktır.

UZLAŞMA

Uzlaşma, suç isnadı altında olan kişi ile mağdur arasında uzlaştırmacı vasıtasıyla iletişim kurularak anlaştırılmasıdır. Kişilerin Malları Üzerinde Usulsüz Tasarruf Suçu ise uzlaştırmaya tabi değildir.

GÖREVLİ MAHKEME

Görevli Mahkeme ise Asliye Ceza Mahkemeleridir.