ESNAF ODALARI NEDEN VAR?
Son günlerde ülkemizde bazı Cafe, Restoran ve Lokantalar da aşırı fiyat artışların dan dolayı protestolara gitmeme kampanyalarına şahit oluyoruz.
Tabii bu ortamda Kiraları, Asgari ücreti ve bazı giderleri bahane ederek fiyatları aşırı derecede yükselten Cafe, Restoran ve Lokantaları görmemezlikten gelemeyiz.
Ancak burada olaya iki yönüyle bakmak gerektiği düşüncesindeyim.
Birincisi bağlı oldukları, TSO odaları ve Esnaf odalarının tarifelerini dikkate almayarak, istedikleri gibi fiyat tarifesi uygulamalarını tamamen Ticaret il Müdürlüklerinin denetim eksiklerinden kaynaklıdır diye düşünmemek mümkün değildir.
Odaların vermiş olduğu tarifelerin dışında fiyat artışı yapan işyerleri hakkında kanuni yaptırımlar sadece günü birlik ve göstermelik yapılması yerine Rutin olarak ve devamlı yapılması zorunludur.
Bir örnek vererek bu konulara aydınlık getirelim.
Örneğin odaların Kafelere vermiş olduğu Çay fiyatı 25.00 TL iken, Çay ocaklarının tarifeleri 5.00/7.50 TL. arası iken, malesef Kafeler kiraları, personel giderleri ve mutfak maliyetlerini gerekçe göstererek kafalarına göre giderlerin arkasına sığınıyorlar ve fiyatları Esnaf odalarının ve TSO odalarının belirlemiş olduğu fiyat veya tarife skalalarını dahi hiçe sayarak kendi belirledikleri fiyattan satmaya devam ediyorlar.
Devletin bir nebze olsun tüketici lehine sayılacak olan tüketicilerin görebileceği yerlere bazı iş yerlerinin masalara veya halkın görebileceği yerlere kafalarına göre fiyat tarifeleri koyduklarına da şahit oluyoruz.
Bunun önüne geçilmesi için fiyat tarifelerinin odalardan ve Ticaret Sanayi Odalarının tarifelerinin konulması zorunlu olmuş olsa inanın bu tür olayların önüne rahatlıkla geçilebilir. Tarifelere kira giderleri, Personel giderleri yapılan zamlara istinaden odalara zam yapma imkanı verilmiş olsa inanın ki bu olayların önüne geçilir.
Tabii bunlara istinaden Ticaret il müdürlükleri denetimlerini yapmak zorunda ancak onlarında kendilerine göre bahaneleri hazır. Yeterli personelimiz yok. Sadece şikayetler değerlendirilmesi de ayrı bir olay.
Ticaret il Müdürlükleri rutin görev yapma yerine ancak tüketicilerimizden gelen şikayetlere göre hareket ettiklerini de görmekteyiz.
Ancak görünen şu ki bu şartlarda ezilen daima alt tabaka olduğu gözlerden kaçmıyor.
Bazı Ticaret erbabı esnaflarımızın doyumsuzluklarını da göz ardı etmemek gerekiyor.
Ali İhsan NAZLI
Tüketicinin Etik Değerleri Federasyon Başkanı