ALTIN VE DOVİZE AŞIRI TALEBİN NEDENLERİ VE SİSTEM DIŞINA ÇIKAN BİRİKİMLER
Geçtiğimiz haftalar içerisinde; Ülkemizin her yerinde sarrafların ve döviz büfelerinin önünde satın alma kuyruklarına tanık olduk. Maalesef ekonomi yönetimi bunun nedenlerini anlayamadıklarını belirtti.
Bunun nedenini anlayabilmek için; geniş ekonomik tahlillere, akademik unvanlara gereksinmemiz yoktur.
TUKONFED Bankacılık Komisyonu olarak, Haziran/2023’den bu yana; yaşadığımız ekonomik krizde, alınan önlemlere vatandaşın tepkisi düşünülmediği için, vatandaşımız kendi önlemini alarak hareket ettiğini belirttik.
Kur Korumalı Mevduattan çıkmak zorunda kalan, küçük ve orta ölçekli tasarruf sahipleri, bankaların verdiği faizlerin reel faizin çok altında olduğu için birikimlerini koruyabilmek için doğal olarak arayışlara girdiler. Bu arayışın sonunda;
Maalesef, KKM den çıkan paranın bir kısmı, dolandırıcılara gitti,
Önemli bir kısım birikim sahibi ise birikimlerini koruyabileceği finansal araç olarak altın ve dövizi seçti ve seçmeye devam edecek. Çünkü, TCMB’nın kararına göre, 1 Ocak 2024’den sonra TL dan dönüşümlü KKM hesabı açılmayacaktır. İşte geçen haftalar içerisinde, sarrafların ve döviz büfelerin önünde bekleyen vatandaşlarımızın çoğunluğu, KKM 3 aylık vadeleri dolan vatandaşlarımız ile onların yarattığı taleple küçük birikimlerini döviz ve altına yönlendiren vatandaşlarımızdır. Vatandaşımız; birikimlerine yönlendireceği döviz ve altını, bankaların uyguladığı kur ve fiyat politikasının, piyasa fiyatıyla aleyhine farkı görünce, parasını çekip en yakın döviz bürosu ve sarrafın önündeki kuyruğa katılmışlar, yenileri de katılacaklardır.
KKM ve TL Vadeli mevduatının, BDDK bültenlerine göre, 15.12.2023 ve 08.03.2024 tarihindeki kalıntıları aşağıdaki gibidir. Tablodan görüleceği gibi; KKM dan çıkan para, TL tasarruf mevduatına gitmemiştir, TL mevduatta önemli kısım mevduat, faizi eklenerek devam ettiği ve TUİK’e göre 2023 için tasarruf oranımız %10,5 olduğu da düşünülürse; farkın daha da artacağı tartışmasızdır.
Mevduatın Seyri. (000.000)
Cinsi : 15.12.2023 08.03.2024 FARK
KKM 2.682.241 2.303.686 (-) 382.555
TL Vadeli Mevduat 5.622.549 5.922.586 (+) 300.037
KKM den çıkarak, Sarrafta Altına, Döviz bürosunda dövize yönelen birikimler ise, yastık altına giderek sistemden çıkmaktadır.
Bu nedenlerle; Yaşadığımız ekonomik krizden bir an önce çıkmamız, vatandaşımızın alınacak önlemlere destek vermesi ile başarıya ulaşacağı düşünülerek, özellikle Finansal Tüketici sosyolojisi çalışması yapılmalıdır.
İvedi olarak da, birikimlerin sistem dışına çıkmasının önlenmesi amacıyla Bankaların döviz ve altın alım satımlarındaki fiyat politikaları piyasa fiyatları ile uyumlu hale gelmelidir. Yoksa daha çok kuyruklar görerek, daha çok birikimin yastık altına gitmesine tanıklık edeceğiz.
Hüseyin ÖLMEZ
TÜKONFED Bankacılık Komisyonu Başkanı
Bir yanıt bırakın